Om een verklaring goed te kunnen inschatten op validiteit moet u weten wie de betreffende persoon is en hem/haar live zien verklaren. Naast de inhoud is ook de presentatie van belang. Komt de verklaring van een zenuwachtige roddeltante of van een zelfverzekerde directeur? Heeft de getuige een onbetrouwbare advocaat nodig die souffleert en instrueert, of kan er op eigen kracht onbevangen en zonder twijfel antwoord worden gegeven?

Vandaag was Bart Molenkamp aan de beurt. Zijn loopbaan bij het ministerie van justitie is alsvolgt:
• 1979 - PI Den Bosch, beleidsvorming en projectmanagement
• 1988 - Directeur PI de Koepel te Breda
• 1999 - Directeur PI Vught
• 2004 - Directeur PI Vught, Tilburg en Breda
• 2006 - Directeur Zuid-Nederland (8 PI's, exclusief Grave)
• 1-1-2009 - Pensioengerechtigde leeftijd
• 1-3-2009 - Eervol afgezwaaid

Dit laatste is even belangrijk. Op verzoek van de DG gevangeniswezen van het ministerie werd Bart gevraagd aan te blijven na zijn pensioen. Toen echter zijn eerste kleinkind twee maanden later werd geboren wilde hij alsnog stoppen.

Bart kende Joris D. voor zijn dienstreis in 1992 niet anders dan alleen bij naam. Maar dat zou al gauw veranderen. Ook na die dienstreis kwam Joris D. in het vizier. Wat hem opviel was dat tijdens de problemen onder Sorgdrager er een reorganisatie van het departement plaatsvond, waarbij uitgerekend JD als enige DG overbleef. Maar voor de rest stond zijn kerndepartement ver vanaf de dagelijkse praktijk van de heer Molenkamp. Hij kende hem wel van gezicht omdat hij hem wel eens op een cursus had gezien. Eén keer heeft hij in 2007 tijdens een receptie kort met hem gesproken over het functioneren van een van zijn ondergeschikten.

Het beeld dat Molenkamp schetst van de dienstreis wijkt af van het beeld dat Storm trachtte te gebruiken. Er was geen pub-bezoek, er werd overdag niet gedronken maar gewoon gewerkt. Ook de details waren bekend èn onderbouwd. Een T-shirt en een greetings-from kaartje uit een foto-album bevestigden dat. Een relaxte, intelligente, gereserveerde man deed dan ook onbevangen en zelfverzekerd zijn verhaal.

Op maandag 11 mei waren ze vertrokken en kwamen ze aan in hun hotel in Bayeswater, naast het Hyde-park. Het hotel was meer een soort van herenhuis en was nagenoeg volgeboekt met deze club uit Nederland. Op 19 mei zouden ze terugkeren (met dus een weekend ertussen) en er waren vijf excursiedagen.

Dinsdag gingen ze eerst de hele dag naar het hoofdkwartier van het gevangeniswezen, Home Office (binnenlandse zaken). De dagen daarna zouden ze vier gevangenissen bezoeken. Iedere dag eentje. Ze werden 's-morgens met een busje opgehaald, bezochten op achtereenvolgende dagen Latchmere-house, Brixton, Belmar en Halloway, waarbij ze de lunch gebruikten in de gevangenis. Er kwam geen pub aan te pas. In de namiddag zouden ze eten in London en keerden ze terug naar het hotel waarbij de groep meestal naar het hotelbarretje ging.

De aanwezigen waren: Storm, Verdonk, Van Huet, Piek, Vroom, van Manen, Tigges, Bosma, van den Brand en Kortekaas. Dat de anderen Tigges niet opmerkten kwam omdat hij meestal vroeg naar bed ging. En Piek zou, als vrouwenliefhebber, meestal in de buurt van mevr. Storm rondhangen, zonder daarmee een "verhouding" te willen suggereren. Mevr. Storm was keurig en hield vriendelijk doch beleefd afstand.

De exacte bewoordingen van het bewuste gesprek weet hij niet meer, maar wel de strekking en dat deze draaide om de woorden "telefoneren, Demmink, jongens". Er waren een aantal groepsleden bij, en er is later diezelfde avond nog door de mannen over gesproken. Molenkamp beschrijft zichzelf als nogal naïef, ondanks dat hij gevangenisdirecteur was. Maar daardoor zat het hem juist dwars. "Je laat jongens thuis komen en dan? Wat moet hij nou met die jongens? Wat betekent dit allemaal?" Uit de toon waarop ze het verhaal vertelde maakte Molenkamp op dat Storm het vervelend vond.

Wanneer je de boodschap niet kunt ontkrachten ga je achter de boodschapper aan. Er zijn veel details besproken die de geloofwaardigheid, nog los van de persoon Molenkamp zelf en zijn houding tijdens deze hoorzitting, onderbouwen. Volledigheidshalve moet gezegd worden dat Bart een "nerveuze" tic had van zijn nervus facialis dextra. Maar dat had hij ook in de pauze, en paste niet bij de onspannenheid en zelfverzekerheid die hij ten toon spreidde. Ik had geen enkele reden om te twijfelen aan zijn verklaring.

Harro Knijff trachtte Molenkamp onderuit te halen door de procedure en zijn motivatie ter discussie te stellen. Maar Molenkamp bleef niet alleen overeind, hij kon het ook allemaal aantonen, hetgeen het extra sterk maakte. Molenkamp had eigenlijk alleen contact met Van Huet op de jaarlijkse reünie. Verder niet. In deze zaak kwam Van Huet pas later om de hoek kijken en heeft Bart ook niet in opdracht van Poot gehandeld. De aanleiding voor Molenkamp kwam doordat hij de reactie van de Minister op vragen van Omtzigt & Oskam had vernomen 1. Hij vond die onbegrijpelijk.

Molenkamp is uit '46, net na de oorlog, uit Amsterdam. En als je weet wat toen daar allemaal gebeurd is... "Er moet een goed, juridisch en rechtstatelijk kader zijn wat vooral integer is." Wanneer de opeenvolgende ministers zeggen dat JD's handelwijze geen vragen oproept, dan zet dat tot nadenken. Integriteit en onbesproken gedrag betekent niet dat je zwaar beschonken in een dienstauto stapt. Je bent èn niet zwaar beschonken èn je gebruikt je dienstauto met chauffeur niet voor privé aangelegenheden. Dat is niet integer. En op het ministerie horen ze bij te houden waarvoor een dienstauto wordt gebruikt, anders is dat ook niet integer.

En toen die reactie van Opstelten kwam besloot Bart zijn kennis te delen met Pieter Omtzigt. Op 09.02.2013 schreef hij een email aan Pieter. "Er is weldegelijk wat aan de hand!" Een maand later kreeg Molenkamp een e-mail reactie van Omtzigt. "Er is wat vervelends gebeurd met uw mail. U kunt me er over bellen." De e-mail was onbedoeld terecht gekomen op internet en daarmee voor iedereen zichtbaar. En dat was niet de intentie van Molenkamp geweest. En pas na die publicatie reageerde Van Huet, die dat mailtje gelezen had. De actie van Molenkamp was daarmee onafhankelijk en onkundig van die Van Huet.

Uit mijn persoonlijke ervaring met Pieter Omtzigt (niets dan lof overigens voor zijn integriteit, aanpak en rechtvaardigheidsgevoel) herken ik een paar zaken aan de beschrijving van Bart. Details zoals de kern van het telefoongesprek, het tijdstip, de omstandigheden. Ik kan die wijze van handelen persoonlijk bevestigen. Voor mij is deze verklaring dan ook zeer overtuigend en geloofwaardig. Het is gegaan zoals hij dat verteld, en het is nog controleerbaar ook aan de hand van de documenten. Geen enkele twijfel dus.

Het bijzondere aan de verdediging van Demmink is dat ze er allerlei complottheorieën bijhalen. mr. Harro Knijff, de advocaat van Demmink, is er van overtuigd dat er een complot is samengesmeed tegen zijn cliënt.

Hij denkt dat er getuigen zijn omgekocht door de familie Poot. Nee, het is een complot van Baybaşin om hem uit de gevangenis te krijgen. Of nee, ze liegen uit rancune omdat ze onvrijwillig met ontslag het ministerie moesten verlaten.

Het zijn de klassieke symptomen van paranoïdie "A pervasive distrust and suspiciousness of others such that their motives are interpreted as malevolent" 2. Een goed voorbeeld daarvan is terug te lezen in de verklaring van mevr. Storm 3. Zij zegt: "Op uw vraag waarom de heren Van Huet, Molenkamp en Ottens bij justitie zijn vertrokken kan ik u antwoorden dat de heer Van Huet bij justitie is vertrokken vanwege een megaprobleem op grond waarvan hij 'eruit gezet is'. Ten aanzien van de heer Molenkamp ligt het vertrek wat diffuser."

De heer Molenkamp gaf daarop een lesje homeopathie (niet te verwarren met homofobie). Hij stelde "Iets kan zo diffuus zijn dat het niet meer optreedt.", daarmee refererende naar het getal van Avogadro 4, waarmee er bij de "hoogste potentie" uit de dillutie-coëfficiënt volgt dat er geen werkzame stof meer in zit. In gewone taal: complete bullshit van mevrouw Storm met niets meer dan laakbare ongefundeerde verdachtmakingen. Maar goed, dat gonsde al een tijdje op de gangen, die zweem van onbetrouwbaarheid van haar.

De heer Molenkamp wees er dan ook fijntjes op dat hij het ministerie van justitie nooit onder "verdachte omstandigheden" heeft moeten verlaten, maar juist nog twee maanden is aangebleven ná zijn pensioengerechtigde leeftijd. En voor de complotterige twijfelaars had hij ook maar een kopie van zijn functioneringsgespreksnotitie meegenomen, volgens welke hij toch -al zegt hij het zelf- juist uitstekend functioneerde. Dat moet ook wel, want anders krijg je niet de eindverantwoordelijkheid over half Nederland. Het functioneringsverslag werd aan het PV gehecht.

En dan was er nog het Poot-complot. "Rancuneuze" Van Huet zou Molenkamp hebben aangezet tot zijn verklaring. Ook die theorie werd volledig onderuit gehaald. Van Huet was niet rancuneus maar bezorgd. En als Harro Knijff echt slim was geweest had hij dat al geweten voordat hij de vragen stelde (en de vragen dus niet gesteld)! Het was immers Molenkamp die het initatief heeft genomen richting Pieter Omtzigt. Eerst daarna kwam Van Huet zich pas voegen en niet andersom. Alweer een complottheorie die sneuvelde.

De twee Turkse mensenrechten advocaten vallen helaas af. Persoonlijk had ik ze graag ontmoet. En ik zou ze lekker wel kunnen verstaan! Maalesef, onlar gelmiyor. Zou daar ook een complot achter zitten? Zouden ze net als ik geen inreisvisum krijg zij geen uitreisvisum van Turkije krijgen? Mag de verantwoordelijkheid van Turkije niet aan het licht komen? Turkije heeft wel veel te verbergen in deze zaak. Zo maken ze het alleen maar erger. Maar hun slot zal gevuld worden met andere kanididaten uit Nederland. Komende week worden ze bekend gemaakt. Op 11 April gaat het verder.