Het curriculum vitae zoals Joost Tonino die zelf op LinkedIn™ 1 publiceert wijkt enigszins af van wat wij uit de media hebben vernomen. In de jaren 1992-1997, ten tijde van het HIK-onderzoek 2, werkte hij in Rotterdam. In die periode liep hij ook stage bij de Autoriteit Financiële Markten. Toen in 1998 Docters van Leeuwen, na hoofd van de AIVD te zijn geweest en een omstreden positie als voorzitter van het College PG moest opgeven, werd hij Bestuursvoorzitter AFM. Tegelijkertijd ging Tonino naar Amsterdam en werd daar OvJ specialising in financial and economic crimes, with focus on securities fraud and insider trading crimes.

Maar in 2004, een jaar na de Anne Frank plantsoen affaire waarbij de positie van een hoge top-ambtenaar ter discussie kwam, ging het ook mis met Tonino. Hij had zijn PC bij het grofvuil op straat gezet en de taxi-chauffeur Rob Bos had deze weer ingeladen. De computer deed het nog gewoon en alles, inclusief vertrouwelijke gegevens, stond nog op zijn schijf. De chauffeur ging daarmee naar Peter R. de Vries en dat leverde voor Tonino en het OM een "onprettige" uitzending 3 op.

In de privé-bestanden op de computer werd kinderporno aangetroffen. Peter R. de Vries werd nog verweten een "complotter" te zijn, maar de chauffeur was bang dat het in de "doofpot" terecht zou komen. Als ik het bij justitie inlever dan hoor je er nooit meer iets van. 4, daarbij vermoedelijk denkende aan de fotorolletjes van Srebrenica. En inderdaad, volgens het OM ging het hier om "bijvangst" en is het buiten Tonino's schuld om op de harde schijf van zijn computer terecht gekomen. Zowel zijn collega OvJ als het Gerechtshof Den Haag besloten Tonino niet te vervolgen 5. Voor de zekerheid vraagt Peter aan het einde of er niet iemand is die nog een kopietje van de bestanden heeft. "Nee, echt niemand", bevestigt Rob. 'Gelukkig maar', denkt het OM.

Hoe zit dat nou met pornografisch materiaal in de rechtbank? De controlerende macht van de media die de controlerende macht van de rechtsprekers moet controleren heeft geen controle over het bewijsmateriaal. Ze krijgen het niet eens te zien. We moeten maar vertrouwen op de betrouwbaarheid van de overheid...

Artikel 240 Sr 6 bepaalt dat een afbeelding die aanstotelijk is voor de eerbaarheid, denk daarbij aan een foto van een liegende rechter of zoiets, strafbaar is. En in artikel 240-b Sr 7 wordt de kinderporno strafbaar gesteld.

De term "aanstotelijke afbeelding" lokt uit dat we iedere TV-zender die een politicus in beeld durft te vertonen al strafbaar zouden willen/kunnen/moeten stellen. Maar ook concrete naakte afbeeldingen, zoals de Vegan Streaker bij Paul de Leeuw (2 aanstotelijke afbeeldingen tegelijk), hoeft niet tot strafvervolging te leiden 8, ook al heb ik daarom niet gevraagd (art. 240 Sr lid 2). Daarmee komen we juridisch op het subjectieve begrip "aanstotelijk". Persoonlijk vind ik het onbedekte hoofd van Paul de L. veel aanstotelijker dan een onbedekte dame in haar volle glorie.

De Hoge Raad heeft er dan, na uitvoerige bestudering van de foto's, ook over nagedacht. Ook bij het bezit van grote hoeveelheden kinderpornografische afbeeldingen moet het Openbaar Ministerie duidelijk concretiseren om welke strafbare feiten het gaat. Daarbij is het niet voldoende als in globale beschrijvingen wordt aangegeven welke gedragingen op niet nader genoemde foto's zichtbaar zijn (de categorie scan). 9. De Hoge Raad wil pikante details lezen, zoals Docters van Leeuwen (AKA: Henk Wybrand) die in zijn publicatie "Het Reservaat" benoemt.

Twee weken geleden oordeelde de Rechtbank Maastricht 10 dat een dergelijke globale beschrijving niet voldoende duidelijk is en daarom de dagvaarding van het OM nietig verklaarde. Denken we vervolgens even terug aan de verklaring van Henk Krol (onder ede) dat een rechter die moest oordelen over de aantijgingen van Joris Demmink, de boel van tafel veegde en juist weigerde de details tot zich te nemen. "Die vuiligheid hoef ik niet te lezen!"

Maar in dit geval in Maastricht ontstaat nu het probleem dat, doordat de tenlastelegging wat betreft de kinderpornografische afbeeldingen nietig is verklaard, de rechtbank alleen nog maar mag oordelen over het verwijt betreffende de heimelijke opnames van twee personen. "Dit betreffen feiten van een wezenlijk andere orde dan het bezit van kinderpornografische afbeeldingen." De wetgever heeft dat onder andere tot uitdrukking gebracht doordat op het bezit van kinderporno, als daar een gewoonte van wordt gemaakt, maximaal 8 jaar gevangenisstraf is gesteld. Op het maken van heimelijke foto's heeft de wetgever echter een maximale straf van 6 maanden gezet. Bovendien is voor dat laatste feit geen voorlopige hechtenis mogelijk.

Het is dan ook volkomen terecht dat hierover Kamervragen zijn gesteld. De Rechtspraak probeerde zich hier gisteren onderuit te draaien 11. "Het is niet raar dat je bij verschillende rechters verschillende uitspraken kunt krijgen", aldus het persbericht. Gelijke gevallen kunnen ongelijk behandeld worden, wat discriminatie oplevert. Maar dat is weer een grondwettelijk recht waaraan niet getoetst mag worden. Als wij dan voortaan zelf onze eigen rechters mogen uitkiezen dan is dat probleem ook weer opgelost.