Eigenlijk zou dat voor alle dienstverleners en aangeboden producten moeten gelden. Een gespecificeerde bijsluiter, incl. de waarschuwing "in het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst".

Gebruiksaanwijzingen, handleiding, assembleerinstructies, losse onderdelen. Vaak zijn ze onvolledig. Dan zit je daar met je zelfbouwpakket en ontbreekt er een essentiële schroef die nu net alles bij elkaar moet houden. Ook bij niet-materiële zaken zie je dat. Drukt u bij een falend software programma op de F1-HELP toets, dan krijgt u in het beste geval een verwijzing naar RTFM (read the fucking manual, waar het geschetste probleem niet in wordt vermeld) of een afschuif/doorverwijzing naar de producent van het apparaat.

In de gezondheidszorg bestaat er een BIG-register. Daarin kunt u controleren of iemand die zegt dat hij arts is dat ook daadwerkelijk is. Zoals u ziet zijn er géén beperkingen 1 op uw HHC-verslaggever, wat betekent dat ik u mag opensnijden om er een appendix uit te halen of u op de bank mag leggen om uw neuroses met u door te spreken.

Of ik de meest geschikte kandidaat ben om uw ziele-roerselen aan toe te vertrouwen of om onder algehele narcose met mijn vingers tussen uw darmen te laten peuteren kunt u aan die lijst niet aflezen. U moet er maar op vertrouwen dat de overheid dat voor u in de gaten houdt en de black list 2 up to date houdt. Maar als u moet kiezen wie u meer kunt vertrouwen, uw HHC-verslaggever of de overheid (advies: kies mij!), dan heeft u er misschien een nieuw dilemma bij.

Want wat blijkt? Het black-listen functioneert slecht 2. Beroepsverboden, berispingen en opgelegde maatregelen worden niet altijd vermeld. Of je laat je in het ene land uitschrijven, waardoor je niet meer vindbaar bent 3 en gaat in een ander land vrolijk verder met een 'schone lei'. Vanavond (20:25u NPO-2) 4 wordt dit in NCRV - Altijd wat monitor besproken.

Kamerleden reageren in de uitzending geschrokken op de bevindingen. Alweer geschokt! Misschien moeten ze maar eens schoenen met rubber isolatie gaan dragen. Al die ECT (electroshock's 5) moeten hun hersenen inmiddels goed hebben gekookt. Weliswaar langzaam, zodat ze het niet in de gaten hebben. Maar wel tot moes.

Eenvoudige zaken, zoals een kies trekken, kan eigenlijk iedereen. Daarvoor hoef je meestal geen academisch geschoolde tandarts te zijn. Behalve als het fout gaat, maar dat is een kwestie van kansberekening. En juist als het (meer dan eens) fout gaat wil ik dat als consument graag weten. Dan kan ik er namelijk voor kiezen om mijn diensten voortaan bij een ander af te nemen. Kansberekening is leuk, maar er zijn situaties waarin ik niet wil gokken.

Zo'n register heeft dan ook weldegelijk een belangrijk maatschappelijk doel. Mits je er op kan vertrouwen dat het correct en volledig is. Er zijn daarom particuliere initiatieven gestart die dat hiaat willen opvullen 6. Maar ook daarvoor geldt, hoe betrouwbaar en onafhankelijk is die?

De samenstelling is dan ook lastig. Een ongenuanceerde "name-en-shame" is onwenselijk. De personen op die lijst hebben namelijk ook rechten, net zo goed als de raadplegers daarvan. Maar zaken die onomstotelijk vast liggen, bijvoorbeeld na de uitspraak van een (tucht)rechter, mogen op zijn minst kenbaar en raadpleegbaar zijn. Dan kan de consument tenminste zijn eigen onderzoek doen en zijn eigen conclusies trekken.

Hoewel ik tegen Big-Brother verzamelingen en koppelingen ben, ben ik wel een voorstander van verantwoording afleggen. En daarvoor is informatie onontbeerlijk en dus aantasting van de privacy soms noodzakelijk. Het succes van zo'n register draait dan ook om de zorgvuldigheid van de registraties. En die is ver te zoeken, zo blijkt niet alleen uit het hoofdartikel 7 van de NCRV, maar ook uit de achtergrond research 8.

De reactie (van een afdeling van ons ministerie van VWS) is ronduit hufterig en onbeschoft. Waar de wet voorschrijft dat ambtenaren uit eigen beweging informatie moeten verstrekken die begrijpelijk, eenduidig en volledig is, leert de praktijk dat ze zich er voortdurend met smoezen en leugens van af proberen te maken. Vaak zonder consequenties. Ook als het mensenlevens kost!

Zeker bij organisaties die een groot maatschappelijk belang hebben (ziekenhuizen en artsen, banken en fiscalisten, rechters en juristen, overheid en ambtenaren) is de mogelijkheid van een "informed consent" vereist. Je kunt immers geen toestemming geven (als is het maar via de stembus) als de informatie niet verstrekt is.

Het vinden van praktijk voorbeelden is simpel. Zomaar een willekeurige top-bestuurder. Piet Hein Donner 9 10. Achtereenvolgens adviseur via de RvS, informateur in 2002 (het JD-jaar), minister van BZ, SZW, VenJ en nu ook nog eens de plaatsvervangende Koning in de raad van State. En dat terwijl hij toch diverse moties van wantrouwen heeft gekregen, absurde adviezen oreert als Boe-roepen, geen internet gebruiken, sharia invoeren, en nota bene gedwongen was om af te treden in 2006 wegens de Schipholbrand. Dat moet toch voldoende zijn om in de top 10 van de black-list van overheidsbestuurders te komen.

Nu zijn er nog veel meer op deze hele lange lijst te plaatsen. Maar behalve politici en bestuurders (die zijn erg makkelijk te vinden) zijn er ook heel veel onzichtbare falers waarbij met mensenlevens wordt gesold. Denk aan de agent die Rishi dood schoot, de ambtenaar bij CIBG die de hierboven beschreven "systeem technische" problemen heeft veroorzaakt, rechters die "dwalen", advocaten die de "shark-reputatie" bevestigen en talloze anderen. Waar zijn die black-lists? En waar zijn die "geschokte" vragen door de Kamerleden?