Apeldoorn, 1 December 2016

Edelhoogachtbare heer,

Inzake een herzieningsverzoek betreffende de heer H. Baybasin, ingediend 18 april 2011, richten wij ons tot U met het volgende:

Wij zijn ervan overtuigd dat U het door de advocaat van de heer Baybasin, Mevr. Mr. A. Van der Plas, in 2011 ingediende verzoek om herziening grondig hebt bestudeerd en doende bent antwoorden te formuleren op de ruim 100 aanvullende nova, ofwel nieuw gronden, die door haar begin dit jaar aan U zijn voorgelegd. Die zorgvuldigheid achten ook wij in het belang van de voortgang van dit proces, dat wij met grote belangstelling volgen. Kennis nemend van de stukken tot dusver begrijpen wij dat een conclusie niet gemakkelijk en zeker niet lichtvaardig te formuleren is als antwoord op door de advocaat aangedragen en onder andere door Prof. Derksen gepresenteerde nieuwe feiten: feiten, die ons inziens zwaarwegende ondersteuning krijgen in de analyse van de originele audiogeluidsdragers, waarop indertijd de veroordeling voor 90% in eerste en tweede aanleg door rechtbank en hof den Bosch is gebaseerd. Daarbij komt dat - zou U tot het oordeel komen dat deze veronderstelde feiten (zelfs al is het maar gedeeltelijk) juist zouden zijn - een dienovereenkomstige conclusie op basis daarvan het Openbaar Ministerie op haar grondvesten zal doen schudden en dat het vertrouwen in de rechtsstaat een forse deuk zal oplopen. De advocaat bepleit immers dat er opzet in het spel is geweest om tot een veroordeling tot een levenslange gevangenisstraf van de heer Baybasin te komen. Wij begrijpen dat een conclusie, die tegemoetkomt aan het door de verdediging gedane herzieningsverzoek, zwaar zal wegen.

Anderzijds kan het een leek, leken zoals wij, niet zijn ontgaan dat met name de door Prof. Derksen gegeven analyses in zijn recente boeken*, voeding geven aan de door de advocaat naar voren gebrachte vermoedens van manipulatie en/of geknoei met bewijsstukken, die de doorslaggevende grondslag vormden voor het oordeel van de Rechters indertijd. Met name de door Prof. Derksen beschreven analyse van de originele geluidsdagers, die overigens pas in een zeer laat stadium, bijna 5 jaar na het indienen van het herzieningsverzoek, ter beschikking van de verdediging zijn gesteld, geven aanleiding tot het vermoeden dat er iets grondig "mis" is met deze zaak. Zelfs zonder deskundigen te raadplegen zou U, de telefoontaps en de vertalingen van de gesprekken bestuderende, zelf tot die conclusie hebben kunnen komen.

Daarbij stellen wij vast dat het uitblijven van een conclusie, 5,5 jaar na indiening van een herzieningsverzoek, zelfs het uitblijven van een voorlopige conclusie, een unicum is in de Nederlandse rechtspraak. De vraag die wij U willen stellen is of het zo lang uitblijven van een uitspraak niet in strijd is met het uitgangspunt van "redelijke termijn", ook al betreft het hier een herzieningsverzoek. En al zou over redelijke termijn ter zake niets geregeld zijn, dan nog zou acht geslagen kunnen worden op het algemeen rechtsbeginsel van redelijkheid en billijkheid. Of, om het in gewoon Nederlands te zeggen: verdient ook een levenslang gestrafte, zoals de heer Baybasin, niet binnen een redelijk termijn een uitspraak (duidelijkheid) over diens verzoek om herziening, gegeven het niet onaanzienlijke aantal vermeende feiten die als novum zijn aangedragen en door zijn verdedigers met argumenten worden gestaafd.

En, stel nu eens dat er inderdaad voldoende gronden zijn voor een herziening en dat herziening zou uitmonden in vrijspraak. In hoeverre zou dan ooit nog een bijna 20 jaar durende detentie gerechtvaardigd kunnen worden, een - in dat geval - onterechte straf, en daarbij nog eens temeer daar het Openbaar Ministerie nu al bijna 6 jaar wikt en weegt over een - ons inziens gerechtvaardigd - verzoek tot herziening. Is hier, nogmaals in dat geval, geen sprake van extra leedtoevoeging.

Als "deskundigen" inzake detentie, detentie-schade en als voormalig hoeders van humane strafexecutie, maken wij ons ernstig zorgen over het lot van de heer Baybasin. Hij wordt lang in onzekerheid gelaten; daarnaast - U bent daarvan op de hoogte - wordt hij, naar ons inzicht, extra gehinderd en benadeeld in zijn rechten als gedetineerde. Wij hebben reeds diverse keren opheldering gevraagd bij onze oud-collega's in het Gevangeniswezen over de respectloze en buitenproportionele maatregelen die de heer Baybasin zich moet laten welgevallen. Wij kunnen ons niet onttrekken aan de indruk dat de onheuse bejegening van hogerhand wordt opgedragen aan de leiding van de vele penitentiaire inrichtingen die de heer Baybasin hebben gehuisvest. Het zeulen met levenslang gestrafte gedetineerden is schadelijk: het telkens opnieuw moeten bepleiten van rechten, afspraken o.a. over medische zorg, en overplaatsingen naar inrichtingen die geen of nauwelijks ervaring hebben met levenslang gestraften, dit alles maakt dat de detentie van de heer Baybasin onnodig leed toevoegt aan zijn straf, hetgeen in strijd is met wet- en regelgeving.

Door diverse medewerkers werkzaam in Penitentiaire Inrichtingen, maar ook door burgers die zich het lot van de heer Baybasin aantrekken, die kennis genomen hebben van het herzieningsverzoek, worden wij als oud-bestuurders/directeuren van dergelijke inrichtingen aangesproken en verzocht in deze stelling te nemen. Uitdrukkelijk willen wij U laten weten dat wij ons distantiëren van complotdenkers, fantasten en sensatiezoekende burgers die via de sociale media een punt willen maken. Wij zijn echter goed ingelicht over de zaak Baybasin, communiceren met vertegenwoordigers van serieuze media en spreken met politici en diverse vertegenwoordigers van de zittende en staande magistratuur.

Deze kwestie raakt ons ook persoonlijk. Wij konden onze justitiële functie alleen uitoefenen in het vertrouwen dat dit gebeurde in het kader van een integere rechtsstaat. Deze kwestie doet dit vertrouwen wankelen.

Bovendien zijn enkele van ons persoonlijk betrokken bij de detentie van de heer Baybasin. Het mag niet zo zijn dat wij en de overige medewerkers van penitentiaire inrichtingen opgedragen wordt personen gevangen te houden op basis van procedures, die niet integer zouden zijn en waarbij opzet in het spel zou zijn. Dit is dan ook de voornaamste reden dat wij ons met deze kwestie bezighouden.

Op grond van bovenstaande zouden wij U willen verzoeken aan betrokkenen, in de eerste plaats de herzieningsverzoeker en diens advocaat, mede in het publiek belang, duidelijkheid te willen verschaffen over het moment waarop U meent te zullen concluderen. Gezien de context van onze brief hopen we dat dit zo spoedig mogelijk zal zijn; het zicht geven op een stip aan de horizon achten wij ten minste recht doende aan direct betrokkenen en in het algemeen aan diegenen die het vertrouwen in de afronding van dit herzieningsverzoek dreigen te verliezen.

Hoogachtend,

Het Bestuur van de Stichting Restore Justice**,
Voor deze,

Drs. J. Van Huet, voorzitter.
Drs. J.A. Poelmann, secretaris

* Verknipt Bewijs (2014); De Baybasin-taps (2016)
** Het 4 hoofdig Bestuur van de Stichting wordt vertegenwoordigd door:

Voorzitter: Drs. Jacques van Huet, econoom, voorheen: algemeen en regionaal directeur Penitentiaire Inrichtingen en voorzitter van de Vereniging van Directeuren van Penitentiaire Inrichtingen.

Secretaris: Drs. J.A. Poelmann, forensisch gedragskundige, voorheen: gevangenisdirecteur, voorzitter Raad van Bestuur Pompestichting, instelling voor tbs en forensische geestelijke gezondheidszorg; thans onder meer voorzitter Global Initiative on Psychiatry NL, een mensenrechtenorganisatie en bestuurslid Forum Tbs.